بررسي در بلوكهاي دورگ گيري درون و بين گونه اي كلزا و نسلهاي F 1 و BC1    

چكيده

وجود ارقام متحمل به سرما از ضروريات مهم در پايداری كشت پاييزة كلزا در مناطق ديم معتدل سرد كشور بوده وکلزا را قادر می سازد تا در مراحل اوليه رشد رويشی زمستان گذراني نمايد. از طرفی وضعيت غلاف كلزا به گونه ای است که در زمان رسيدن فيزيولوژيک در صورت تاخير چند روزه در برداشت درصد ريزش بالايی خواهد داشت. شکوفا شدن غلاف کلزا بيشتر بعلت عدم استحکام کافی لايه جدا کننده دو نيمه غلاف است. اين تحقيق با هدف ايجاد ارقامي از كلزا مناسب كشت در شرايط ديم و نيز انتقال مقاومت به ريزش دانه از ارقام خردل روغني (Brassica juncea L.) به ارقام كلزا (Brassica napus L.) صورت گرفت. در اين بررسي دو رقم كلزاي بهاره بعنوان منابع زودرسي، 2 رقم كلزاي پاييزه بعنوان منابع متحمل به سرما و 4 رقم خردل هندي بعنوان منابع مقاوم به ريزش غلاف ها گزينش شدند. اين بررسي در دو محيط گلخانة پلاستيكي و مزرعه انجام گرديد. دورگ هاي نسل F1 بين گونه اي و تلاقی برگشتی های نسل اول( (BC1حاصل از تلاقي هاي سال قبل با والدين گونه B. napus تلاقي برگشتي شدند. نتايج تلاقی نشان داد که بذور بدست آمده از تلاقي هاي ارقام زمستانه ´ بهاره کلزا دارای بيشترين ميزان بذر بود. در تلاقي برگشتی هاي بين گونه اي نيز تعداد بذور بدست آمده زمانيكه گونة B. juncea ( خردل هندي) بعنوان پاية مادري در نظر گرفته شد بيشترين ميزان تلاقی پذيری را داشت.در آينده انجام مطالعات سيتوژنتيكي و شمارش كروموزومي در نتاج F1 حاصل از تلاقي هاي بين گونه اي جهت شناسايي F1 هاي واقعي و نيز درك چگونگي جفت شدن ژنوم هاي بيگانه و يا حذف كروموزومي مي تواند اطلاعات ارزنده اي را در اختيار ما قرار دهد.